اولین شاخص برای انجام هر کاری داشتن لوازم مورد نیاز آن است. پس در ابتدا بسیار مهم است که بدانیم چه خودروهایی برای آفرود رفتن مناسب هستند. پاسخ سوال هر چند در ابتدا ساده به نظر بیاید و بگویید:«خوب باید ماشین شاسیبلند باشد.» اما ریزهکاریهایی دارد که اگر بدانید بد نیست. مهمترین نکتهای که باید برای ماشین آفرود خود در نظر داشته باشید توجه به دو دیفرانسیل بودن آن است؛ پس به این نکته حتما توجه کنید وگرنه در جاده گیر خواهید کرد. دو دیفرانسیلها خود به دو دسته تقسیم میشوند یا 4WD(Four Wheel Drive) هستند و یا AWD (All Wheel Drive) .
4WDبخرید، حتی قدیمیاش را
4WDها خودروهایی هستند که سیستم دیفرانسیل آنها به صورت مکانیکی تنظیم میشود یعنی میتوان با یک اهرم قدرت موتور را به چرخهای جلو، به چرخهای عقب و یا به هر چهار چرخ منتقل کرد. در گروه دیگر (AWD) دیفرانسیل به صورت اتوماتیک عمل میکند؛ در برخی از آنها همواره چهار چرخ به میزان مساوی درگیر هستند و در دسته دیگر سیستم به گونهای طراحی شده که وقتی خودرو در حالت تعادل نباشد، انرژی بیشتری به آن محور منتقل میشود تا مثلا از یک چاله در بیاید. اما اگر میخواهید با خودروتان به آفرود بروید یک AWD را انتخاب نکنید، چون از چاله به چاه میافتید. بهترین گزینه برای آفرود همان 4WDها هستند، حتی اگر قدیمی باشند.
کراساُورها مناسب آفرود نیستند
خیلیها به آفرود رفتن علاقه دارند، خیلیها با ماشینهایی به آفرود میروند که برای این کار مناسب نیست. کراساُورهای چینی گرفته تا مدلهای اروپایی آن به هیچ عنوان به درد آفرود رفتن نمیخورند. کراساُورها در حقیقت خودروهایی هستند که بر اساس پلتفرم ساخته میشوند و در ایران به نام شاسیبلندهای کوچک شناخته میشوند.
شاسی این خودروها اساسا با SUV ها تفاوت دارد و در کلاس دیگر آن (Mini Cross) با افکتهای ویژه مانند اضافه کردن پایه باربند روی سقف، محافظ مشکی روی رکابها و بالا بردن ارتفاع صندلیها سعی شده به طور بصری جلوه و حس شاسیبلند القاء شود، اما متاسفانه این ویژگی فقط در حد حس باقی میماند. هر چند مینی کراسها در ابتدا که از سوی شرکتهای سوزوکی و سوبارو به بازار معرفی شدند هم سیستم تعلیق مناسبی داشتند و هم دو دیفرانسیل بودند اما به مرور و با ورود خودروسازان چینی به این عرصه این ویژگیها حذف شد و همان جلوههای بصری جای آن را گرفت. بنابراین هرگز با خودروهای چینی و کراساُورهای دیگر به آفرود نروید، چون خطرناک است!
قدیمیهای پرقدرت
جیپ چروکی مدل ۱۹۷۴
بلیزر ۱۹۷۵ ، رنجروور کلاسیک ۱۹۷۷، تویوتا SR5 مدل ۱۹۸۱ و ۱۹۸۵ ، جیپ چروکی XJ مدل ۱۹۸۴، نیسان
پت فایندر مدل ۱۹۸۷ و تویوتا لندکروز سری ۱۰۰ که از سال ۱۹۹۹ به ایران آمد، جزو
بهترین خودروهای آفرود قدیمی هستند که به کشورمان وارد شدهاند. این خودروها با
اینکه از زمان ساخت آنها مدت زمان زیادی گذشته اما همچنان طرفداران زیادی در بین
آفرودبازها دارد و تعداد زیادی از آنها با به اصطلاح بزک کردن این هیولاهای قدیمی
در بیابانها و جادههای جنگلی کشور یکهتازی میکنند.
جدیدهای جانسخت
کیا سورنتو EX 2008، میتسوبیشی پاجرو ۱۳۸۶، تویوتا پرادو ۲۰۰۸، تویوتا لندکروزر ۲۰۰۰، هیوندای توسان ۲۰۰۹ و نیسان رونیز ۱۳۸۹ از خودروهای شاسیبلند مناسب آفرود هستند که با سن پایین خود اما جان سختی دارند و میتوانند گزینه مناسبی برای آفرود رفتن باشند. در میان این خودروها پاجرو ۲۰۰۸ میتواند یکی از بهترین گزینهها برای کسانی باشد که علاوه بر آفرود رفتن میخواهند در مسافرتهای خود نیز از آن استفاده کنند؛ هم زیباست و هم سیستم تعلیق بسیار خوبی دارد.
وقت مجهز شدن است
ماشین مناسب که تهیه شد. حالا وقت رسیدگی به تجهیزات مورد نیاز خودرو برای رفتن به آفرود است. یک ماشین مناسب برای آفرود باید لاستیک مناسب، سیستم تعلیق، اسنورکل( لوله تنفسی)، مغزن آب، جک حرفهای، سیم بوکسل، بیل و تعبیه جای چادر روی سقف ماشین داشته باشد، جالب است بدانید که اینها تنها بخشی از ملزومات خودرو برای یک آفرود حرفهای است. پس یادتان باشد که صرف داشتن یک ماشین شاسیبلند، نمیتوانید روی آفرود رفتن هم حساب باز کنید.
فقط دو کمپانی خودروسازی در جهان محصولات خود را تا حدودی مناسب برای افرود به بازار میدهند: جیپ و لند روور. با این دو خودرو میتوانید به یک آفرود معمولی بروید اما برای سفرهایی که پرش از ارتفاع یا رفتن زیر آب جزو برنامه است این دو خودرو هم باید مجهز شوند. پس به محض اینکه خودرو دلخواهتان را تهیه کردید و یا تصمیم گرفتید با شاسیبلندتان به آفرود بروید، سری به سایتها و مغازههای تجهیز آفرود بزنید. البته قبل از رفتن کارت بانکیتان را حسابی شارژ کنید چون علاوه بر اینکه لوازم مورد نیاز زیاد است، چیزهای زیادی در بازار خواهید دید که نظرتان را به خرید جلب کند.
در اهمیت تجهیز شدن خودرو ذکر چند نکته و آشنایی با برخی از این تجهیزات و پی بردن به کاربرد آنها خالی از فایده نیست. به طور مثال نصب لوله تنفسی (اسنورکل) روی ماشینهای آفرود نه تنها ظاهری زیبا و قدرتمند به خودرو شما خواهد داد بلکه با مکش جریان هوا از بالاترین سطح از ورود گردوغبار و آب به داخل سیستم تنفس خودرو (منیفولد) جلوگیری و از آسیب به موتور جلوگیری میکند. یا به عنوان یک نمونه دیگر نصب فنرهای مخصوص آفرود مقاومت سیستم تعلیق خودرو را افزایش میدهد. پس باید بدانیم که تمام تجهیزات مورد استفاده در این ورزش یا تفریح صرفا برای زیبایی نیستند، بلکه برای تضمین سلامت راننده و سرنشینان امری ضروری به شمار میروند.
تنوع آفرود در ایران
ایران ترکیبی از
تمام طبیعتهای مناسب برای آفرود را یکجا در خود دارد؛ از کویرهای با رملهای بلند
گرفته تا جادههای گِلی و کوهستانی و حتی یخبندان. این طبیعت مناسب در هر نقطهای
از جهان پیدا نمیشود، مثلا اگر در کشورهای اروپایی بودید رانندگی در کویر را از
دست میدادید و یا کشورهای حاشیه خلیج فارس فقط مزیت کویر و بیابان را دارند. این روزها آفرودبازها مکانهای
زیادی را برای گرد هم آمدن پیدا کردهاند. از کویر مرنجاب و کویر مصر گرفته تا
دریاچه چورت در نزدیکی ساری و تپههای اطراف روستای ماسال در گیلان.
ایست بازرسی مرنجاب، جایی برای اتلاف وقت
کویر مرنجاب در
نزدیکی آران و بیدگلِ کاشان یکی از شناختهشدهترین مکانها چه برای آفرود رفتن و
چه برای کویرگردی به شمار میرود. در کنار مزیتهایی همچون بودن کاروانسرا که برای
تازهکارها یک مزیت بزرگ به شمار میرود، یکی از مشکلات این منطقه برای آفرودبازها
استقرار ایست بازرسی قبل از جاده ورودی به مرنجاب است که تقریبا تمام بار و بنه
شما را زیر و رو میکند، چند ساعت معطل میشوید و در نهایت نه چیزی گیر آنها میآید
و نه چیزی عاید شما میشود.
سد طبیعی تار، لذت خنکی حتی در تابستان
گذراندن وقت در
طبیعت از هر نوعی که باشد لذتبخش است اما آب و هوای خنک آن هم در تابستان نعمتی
است که در هر جایی نمیتوان یافت. سد طبیعی تار که دریاچهای با همین نام را به
وجود آورده، جزو آثار طبیعی ملی ایران و از مناطق گردشگری شهرستان دماوند به شمار
میرود و در ۱۵ کیلومتری شرق شهر دماوند واقع شدهاست. علاوه بر آفرود رفتن در
حاشیه سد تار تفریحات دیگری نظیر پاراگلایدر و پاراموتور و امکان شنا کردن در
دریاچه و همچنین امکانات رفاهی همچون سرویس بهداشتی، سوپرمارکت و محیطبانی نیز در
این منطقه وجود دارد. در اینجا میتوانید بعد از یک ماشینسواری حسابی در میان تپهها،
کنار دریاچه کمپ بزنید و ماهیها را به وضوح در آب ببینید، هر چند اجازه ندارید که
چشم طمع به آنها بدوزید، چون در این منطقه ماهیگیری ممنوع است.
چورت، چشمهای که دریاچه شد
در جنوب شرقی شهر
ساری و در مسیر جاده ساری به دامغان مسیری وجود دارد که شما را به سمت روستای چورت
هدایت میکند؛ روستایی که در نزدیکی آن دریاچهای به نام چورت نیز قرار دارد. از
روستا تا دریاچه حدود ۴۰ دقیقه با ماشین شاسیبلند راه دارید و در این مسیر میتوانید
از سواری با خودرو خود لذت ببرید؛ لذتی توأم با جاذبههای بصری فراوان در دامنههای
شمالی البرز. به دریاچه که برسید زیبایی آن مسحورتان خواهد کرد، دریاچه از چشمهای
پدید آمده که از دل زمین میجوشد، یک طرف چشمه دریاچه است و از سمت دیگر رودخانهای
جاری شده است. اگر زیاد اهل بردن وسایل با خود نیستید و دوست ندارید چادر بزنید میتوانید
مهمان خانه روستاییان باشید و مواد غذایی را نیز از همانجا تهیه کنید.
ماسال ، خوراک آفرودبازها
منطقه آق داغ و طبیعت بکر آن که البته حفاظت شده است و نمیتوان با خودرو به درون آن رفت در اطراف خود نیز پر است از روستاهایی که میتوانید از میان آنها با خودرو خود عبور کنید و در تپهها و کوهستانهای اطراف بالا و پایین بروید. این منطقه به درد آفرودبازهایی میخورد که میخواهند کاملا از هیاهوی شهر دور باشند، سر به کوه و کمر بگذارند و از همنشینی با طبیعت لذت ببرند. مناطقی همچون درام، سجهرود، برندق روستاهایی است که در اطراف آنها برای ماشینبازی فضای خوبی خواهید یافت. آخرین روستایی که بعد از آن به کوهستان میخورید و باید از جاده کوهستانی به سمت ماسال بروید تا یک تور کامل را رفته باشید روستای گیلاوان است در مرز استانهای گیلان و اردبیل. بعد از آن ۵۵ کیلومتر راه خاکی دارید تا به ماسال برسید.