(118سفر)- به تدریج پایتختهایی در حال شکل گیری هستند که وظیفه مدیریت کشورها را بر عهده نداشته، بلکه فرهنگ، غذا، موسیقی، ورزش و ... در آنها جشن گرفته می شوند. این قبیل پایتختها توسط دولتها و سازمانهایی مانند یونسکو انتخاب شده و می توانند توجه مسافران بیشتری را به سوی خود جلب کنند. از نخستین شهر فرهنگ بریتانیا که در ایرلند شمالی قرار گرفته تا جدیدترین شهر علم غذاهای خوشمزه در کره جنوبی، این مراکز شهری بیش از پیش در سطح جهانی مطرح شدهاند.
در ادامه این مطلب برخی از مطرحترین پایتختهای فرهنگی جهان را معرفی می کنیم.
مارسی در جنوب فرانسه قرار دارد و به عنوان یکی از پایتختهای فرهنگ اروپا، با تمام قوا خود را برای آغاز سال جدید آماده کرده است. در حقیقت، پروژههایی خلاقانه قرار است مارسی را به یک زمین بازی عظیم مبدل کنند. سازه مقوایی "شهر موقتی" و ایجاد مکانهای فرهنگی دائمی از آن جملهاند. در سال 2013، مارسی شاهد برنامههای نمایشی، رقصهای خیابانی، هنر معاصر و حتی برنامه جالب توجه "کوچ چهارپایان"، رویدادی که در آن گلههای گاو از سراسر مدیترانه در مارسی جمع می شوند، خواهد بود.
کوشیتسه، دومین پایتخت فرهنگ اروپا برای سال 2013، نخستین شهر از اسلواکی محسوب شده که این عنوان را به خود اختصاص داده است. برنامههای متنوعی مانند شب در موزهها و گالریها، جشنواره "از شهر استفاده کن" و جشنهایی شامل موسیقی، فرهنگ عامیانه و حتی فرهنگ رم قرار است تا در کوشیتسه برگزار شوند.
عنوان پایتخت فرهنگ آمریکا در سال 2013 به بارانکویلا اختصاص یافته است. این شهر بندری برای برگزاری کارناوال سالانه خود که در سال 2003 به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو نیز افزوده شد، مشهور است. بارانکویلا چهارمین شهر بزرگ کلمبیا بوده و هم مرکز صنعتی و هم شهری شناخته شده در زمینه شب زنده داری، ساختمانهای تاریخی و غذاهای مختلف محسوب می شود. به عنوان پایتخت فرهنگ، بارانکویلا توجه خود را به تجدید حیات شهری و میزبانی از رویدادهای مهم مانند جشن دویستمین سالگرد به رسمیت شناخته شدن این شهر معطوف کرده است.
جئون جو، شهری فوق العاده برای غذا خوردن محسوب می شود. اقدامهای صورت گرفته در راستای حفظ میراث آشپزی و تجلیل از غذاهای محلی، این شهر را پس از شهرهای پاپایان، چنگدو و اوسترساند، به چهارمین شهر فهرست علم غذاهای خوشمزه یونسکو اضافه کرده است. از جمله غذاهای مطرح این شهر می توان به "بیبیم باپ"، غذایی رنگارنگ از برنج، بیش از 30 نوع سبزیجات، گوشت و ادویههای مختلف اشاره کرد.
ایرلند شمالی منزلگاه نخستین شهر فرهنگ بریتانیا است. شهر تاریخی لندن دری شاهد مراسم مختلف مانند جشنواره نور شبانه، بزرگترین جشنواره ایرلندی در جهان و تعداد زیادی رویدادهای فرهنگی، هنری و ورزشی خواهد بود.
پکن اخیرا در فهرست شهر طراحی یونسکو قرار گرفته است. با توجه به تمرکز این شهر بر طراحی نوظهور، برنامههای آموزشی خلاقانه، معماری جدید و برنامه ریزی شهری که همگی حاصل فعالیت جامعه طراحان چینی است، پکن موفق شده در کنار شهرهای دیگری مانند برلین و مونترال در این فهرست قرار بگیرد.
آنتورپ نسبت به مقوله ورزش بسیار جدی است. در حقیقت، این شهر از سوی "ACES"، انجمن پایتختهای اروپایی ورزش، به عنوان پایتخت ورزش 2013 نامگذاری شده است. برگزاری بیش از 70 رویداد ورزشی مختلف در سال، بیش از 450 هزار تماشاگر را جذب آنتورپ می کنند. شصت و پنج درصد از جمعیت بزرگسال آنتورپ در ورزشهای مختلف مشغول به فعالیت بوده و فرصتهای بسیاری برای بازدیدکنندگان نیز وجود دارد.
به عنوان سی و چهارمین شهر فهرست شبکه شهرهای خلاق یونسکو، نورویچ در کنار شهرهایی مانند دوبلین و آیووا به عنوان شهر ادبیات شناخته می شود. جامعه نویسندگان قوی و تاریخ نشر غنی از عوامل شهرت نورویچ هستند. بازدید از این شهر در زمان برگزاری جشنواره سالانه ادبی بهاره نورویچ (فوریه تا ژوئن) و جشنواره ادبی پاییزه نورویچ (سپتامبر تا دسامبر) توصیه می شود.
ناپل، مکانی بی نظیر در ساحل "آمالفی" ایتالیا محسوب شده و میزبان انجمن جهانی فرهنگها خواهد بود. از این رو، ناپل طی یک بازه زمانی 101 روزه، میزبان رویدادهای مختلف مانند کنسرتها و نمایشگاههای بزرگ خواهد بود. در همین راستا، چهره ناپل دستخوش تغییرات فراوانی شده و اگر بازدیدکنندگان تمایلی برای حضور در جشنوارههای برنامه ریزی شده نداشته باشند، می توانند از تغییر چهره این شهر لذت ببرند.
بوگوتا در حوزه موسیقی رشد چشمگیری داشته و از این رو، عنوان شهر موسیقی یونسکو را به خود اختصاص داده است. بوگوتا، پایتخت کلمبیا، از موسیقی به منظور تجلیل تنوع فرهنگی و ابزاری برای بهبود شرایط اجتماعیاقتصادی استفاده می کند. سالنها و مکانهای مختلف این شهر شاهد برگزاری سبکهای مختلف موسیقی از کلاسیک تا پاپ خواهند بود. بوگوتا در کنار شهرهای سویل، بولونیا، گلاسکو و خنت، عنوان شهر موسیقی را به خود اختصاص داده است.